Nobel Ödülleri

Nobel Kimya Ödülü – 1910 – Otto Wallach

“alisiklik bileşikler alanındaki öncü çalışmasıyla, organik kimya ile kimya endüstrisine olan hizmetlerinden dolayı”

Nobel Kimya Ödüllerinin onuncusu Alman kimyager Otto Wallach’ın oldu. 1847 yılında Prusya sınırları içerisinde doğan Wallach küçük yaştan beri bilime ilgiliydi. Üniversite eğitimine başlayana kadarki süre zarfında ailesinin evinde kendi kendine deneyler yapmaya başlamıştı. 20 yaşında Göttingen Üniversite’sinde kimya eğitimi almaya başladı ve hayatının geri kalanında da bu alanda çalışmaya devam etti.

Otto Wallach
Otto Wallach

Wallach, araştırmalarını organik kimya alanında yaptı. Organik kimya karbon elementinin oluşturduğu bileşiklerin özelliklerini, sentez yöntemlerini ve yapılarını araştıran kimya alanıdır. Bu bileşiklerin yapılarında karbonun yanı sıra hidrojen, oksijen ve azot da bulunabilmektedir. Bu bileşikler düz zincir halinde olabilecekleri gibi halkalı yapılar da oluşturabilirler. Wallach’ın çalışmalarının bir kısmını bu halkalı yapılar oluşturmuştu. Halkalı yapı çeşitlerinden biri olan alisiklik bileşikler Wallach’a Nobel getiren çalışmasıydı. Alisiklik yapılar birden fazla organik yapıyı içlerinde barındırırlar. Bu yapılar hem halkasal hem de alifatik (düz veya dallanmış yani açık zincirli hidrokarbonlar) bileşiklerdir. Doymuş ya da doymamış olabilirler; yani moleküllerin içinde çift bağa rastlamak mümkündür. Ama her iki durumda da alisiklik bileşikler aromatik değildirler. Otto Wallach, bu yapılar üzerinde yapılan çalışmalara öncülük etmiştir. Yapıların hem akademik araştırmalarda hem de endüstriyel alanlarda kullanılabileceği birçok yer olduğundan, alisiklik bileşiklerin sentezleri, özellikleri ve yapılarının detaylı bir şekilde bilinmesi çok büyük bir öneme sahiptir. Wallach’ın yaptığı çalışmalar bu yüzden çok büyük önem arz etmekteydi.

kimyasal yapi

Wallach’ın yaptığı çalışmalar sadece alisiklik bileşikler üzerine değildir; organik kimyagerlerin işine yarayan farklı kurallar da geliştirmiştir. Bunlardan biri “Wallach Kuralı”dır. Kurala göre, rasemik karışımların (yani aynasal yansıması olan) kristal hâlleri çok daha yoğun haldedir. Bu kuralın yanı sıra, organik kimyada Wallach’ın adını taşıyan birden fazla tepkime vardır.

Wallach kurali

1931 yılında hayatını kaybedene kadar çalışmalarına devam eden Wallach, organik kimya alanında öncülük yaptığı birçok araştırma yapmıştır. Adolf Sieverts ve Walter Norman Haworth gibi çok ünlü kimyagerlerin doktora danışmalığını da yapan Wallach, Göttingen’e defnedilmiştir.

 

Kaynakça ve İleri Okuma

The Nobel Prize in Chemistry 1910. (n.d.). NobelPrize.org. https://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/1910/summary/

Otto Wallach (1869). Über vom Toluol abgeleitete neue isomere Verbindungen: Inaug. Diss. E. A. Huth.

Chemistry Tree – Otto Wallach. (n.d.). https://academictree.org/chemistry/peopleinfo.php?pid=51872

Brock, C. P., Schweizer, W. B., & Dunitz, J. D. (1991). On the validity of Wallach’s rule: on the density and stability of racemic crystals compared with their chiral counterparts. Journal of the American Chemical Society, 113(26), 9811–9820. https://doi.org/10.1021/ja00026a015

http://web99.arc.nasa.gov/~astrochm/chirality.jpg

Alicyclic compounds. (n.d.). In TheFreeDictionary.com. https://encyclopedia2.thefreedictionary.com/Alicyclic+Compounds

Bize Destek Olmak İster Misiniz?

  • Dilerseniz Patreon hesabımız üzerinden bize aylık veya tek seferlik bağış yaparak destekte bulunabilirsiniz.

Bağış Yapmak İstiyorum!

Reklam

Asu Pelin Akköse

Herkese Merhaba! Ben Asu Pelin Akköse. ODTÜ Kimya Bölümü’nde Yüksek Lisans öğrencisiyim. Bütün hayatım boyunca yapmayı en çok sevdiğim şey okumak ve öğrenmek olmuştur. Her zaman araştırmanın, öğrenmenin ve bilgiyi paylaşmanın hayatın en güzel yanı olduğunu düşünmüşümdür. Yeni bir bilgi öğrenmenin verdiği tadı Doğa Filozofu aracılığıyla sizlerle paylaşıyor olmaktan çok mutluyum!

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu