İş Hayatında Çevikleşme ve Agile Süreçleri

Bildiğimiz gibi, iş hayatı genellikle sıkı kurallardan ve net rollerden oluşan bir düzendir. En azından şu ana kadar bu şekilde süregelmiştir. Özellikle 1960-1990 yılları arasında, bu düzen en sert dönemini yaşamıştır. Giyim kuşam ve işe giriş-çıkış saatleri gibi açılardan başlayan bu düzen, iletişim dilinde bile kendisini göstermiştir. İşlerin düzgün gitmesi açısından konulan sıkı hiyerarşiyi de atlamayalım elbette. 

Tabii ki bu düzenin gelişen ve değişen dünyada yavaş yavaş silineceği de açıktır değil mi? Sonuçta değişen jenerasyonlarla beraber hayatın hiçbir alanı eskisi kadar sert ve dediğim dedik düzenini devam ettirmiyordu artık. Hiyerarşik düzenler de eskisi kadar demir yumruk hareket edemiyordu. Eskiden eğitim kurumlarında şiddet alışılagelmiş bir durum iken günümüzde şiddetin sözlü halinde dahi çok ciddi yaptırımlar uygulanıyor. Bu, iş hayatı için de geçerli. Eminim 2000’lerin başında “mobbing” kavramı kimsenin pek kullandığı bir kavram değildi. 

İş Dünyasının Adaptasyonu

Gelişen dünya ve bu anlayışın oluşmasıyla beraber işlerin eski hiyerarşik düzende daha verimli olacağı inancı da hâlâ bazı işverenlerce devam ediyor ancak verimin böyle elde edilemeyeceği özellikle büyük şirketlerce anlaşılmış halde. Bu nedenle de ortaya çıkan yeni bir süreç verimliliğin ve mutluluğun adı olmaya aday hâle geldi; o aday elbette Agile süreci oldu.

Dünyamızın eski hâline baktığımızda, ilerleyişin ve değişimin o dönemlerde daha yavaş olduğunu görmek mümkün. Mesela bir insanı M.S. 500 yılından 1000 yılına götürseydik bu 500 yılda inanılmaz bir fark görmeyecekti ancak 2010 ile 2024 arasında 500 yılda olandan bile daha fazla değer ve teknolojik farklılık oluştu. Bu nedenle, iş dünyası da bu hızlı değişimlere adapte olmak için çeviklik kavramını merkeze aldı. İşte bu kavramın İngilizcesi olan “agility” de Agile sürecine adını verdi. Peki, ne bu çeviklik? 

İş Hayatında Çeviklik

İş hayatı için “Çevikleşme”; bir organizasyonun değişen ihtiyaçlara hızlı ve esnek bir şekilde uyum sağlama yeteneğidir diyebiliriz. Bu, iş süreçlerinin ve stratejilerinin dinamik olarak ayarlanabilir olması anlamına gelir. Motamot, alışılmış düzenleri reddetmek ayrıca duruma bağlı olarak strateji ve rol değiştirmeyi baz almaktır çeviklik. Örneğin, siz geleneksel iş dünyasında bir çalışan olarak A işini her zaman yapmak durumundaydınız. Bu A işinin alt başlıklarıyla beraber elbette birden fazla iş yapıyor olabilirdiniz ama B işine siz kesinlikle bakmazdınız. Çevikleşme ile beraber siz duruma ve yönelime bağlı olarak B işine geçebilir oldunuz ve bu da aslında hem çalışanın adaptasyon yeteneğini ortaya çıkardı hem de motamot düzeni eritti. Tabii ki çevikleşme sadece çalışanın ne yaptığını değiştirmedi, doğrudan şirketin de yaklaşımını değiştirdi. Var olan projelerde uzun vakitler harcayıp yoğun toplantılar almak yerine, hedefi duruma göre değiştirebilmeyi de getirmiş oldu. İşte bu da günümüz dünyasının oynak zeminine karşı şirketleri ayakta tutabildi. Aslında çevikleşme tam olarak da bu. Peki, yazı neden bitmedi? “Ben aşağıda daha birkaç paragraf görüyorum.” dediğinizi duyar gibiyiz.  

Peki, size Agile ile Çevikleşme tam olarak aynı şey değil deseydik? 

İş Hayatında Agile Süreçleri

Agile, özellikle yazılım geliştirme süreçlerinde kullanılan bir yaklaşım ve bir dizi yöntemdir. Bu yöntemler, değişken gereksinimlere ve müşteri geri bildirimlerine hızlı bir şekilde yanıt vererek esneklik sağlamayı amaçlar. Yani aslında, çevikleşmenin sağlanması için uygulanan yöntemler Agile yöntemleridir. Agile prensip olarak:

• Müşteri Memnuniyeti: En yüksek öncelik, müşteri memnuniyetinin sağlanması.
• Değişen Gereksinimlere Esnek Yanıt: Değişen gereksinimlere hızlı ve etkili bir şekilde yanıt verme kabiliyeti.
• Sıkı İşbirliği: İş süreçlerinde ve ekipler arasında sıkı bir işbirliği ve iletişim.
• İşleri Teslim Etmek: Düzenli aralıklarla, işlevsel ürün veya hizmetlerin erken ve sık teslimatı.
• Motive Ekip: Proje sürecine odaklanmış, motive olmuş ve özerk ekipler.
• Değişimi Kabul Etmek: Değişikliklere açık olma ve sürekli iyileştirme yapma.

Peki, nedir bu Agile yöntemleri?

• Scrum: Takımların esnek bir şekilde çalışmasını sağlayan popüler bir çerçevedir.
• Kanban: Görsel bir tahta üzerinde, iş akışını yönetme ve süreç iyileştirmeleri yapmadır.
• Extreme Programming (XP): Yazılım geliştirme sürecinde, teknik mükemmelliği teşvik eden bir yöntemdir.
• Lean Software Development: Atıkları azaltma ve değer odaklı bir yaklaşım benimsemedir.

Şu anda, belki de hiç ilgilenmediğiniz bu yöntemleri görüyorsunuz evet. Aslında ne tarz uygulamalar yapılıyor da iş hayatında neleri değiştiriyor diyebilirsiniz. Gelin, hemen onlara da bakalım. Aşağıda görecekleriniz, iş hayatında bazı çevikleşme ve Agile için kullanılan uygulamalardır. Bunlar:

• Proje Yönetimi: Çevikleşme prensipleri, proje yönetimi süreçlerine entegre edilerek daha esnek ve etkili bir proje yönetimi sağlar.
• Yazılım Geliştirme: Agile yöntemleri, yazılım geliştirme süreçlerinde sıkça kullanılır ve hızlı, müşteri odaklı bir yaklaşım sağlar.
• İş Süreçleri: İş süreçlerinin çevikleştirilmesi, operasyonel verimliliği artırır ve değişen gereksinimlere uyum sağlar.
• Ekip Çalışması: Çevik takımlar, sıkı işbirliği ve iletişimle daha verimli ve etkili bir şekilde çalışabilirler.

Tüm bu yöntemler, prensipler ve uygulamalarla beraber iş hayatı eski sıkıcı halinden çıkarılarak daha esnek ve geliştirmeye yönelik bir hale getirilmeye çalışılmıştır. Elbette, bunun ne kadar uygulandığı ve başarılı olunduğu başka bir muammadır. Yine de zamanla bu uygulamaların şirketlerde artmasıyla içinde barınmanın daha mümkün olduğu bir iş dünyası görebiliriz.

Kaynakça ve İleri Okuma

Agile Business Consortium. (n.d.). Business Agility. Retrieved from https://www.agilebusiness.org/business-agility.html

Agile Sherpas. (n.d.). What Is Business Agility? Retrieved from https://www.agilesherpas.com/blog/what-is-business-agility

Cömert,T. (2023). Agile nedir? Agile çalışma türleri, uygulamaları ve faydaları [What is Agile? Agile working types, applications and benefits]. Laba: https://laba.com.tr/blog/395-agile-nedir-agile-calisma-tuerleri-uygulamalari-ve-faydalari

Toptalent.co. (n.d.). Agile nedir? Agile metodu nasıl uygulanır? [Agile? How is the Agile methodology applied?]. Retrieved March 15, 2024, from https://toptalent.co/agile-nedir-agile-metodu-nasil-uygulanir